De familiebanklening: wat is het en hoe werkt het?

Heb je genoeg spaargeld en heb je kinderen voor wie het lastig is een hypotheek te krijgen? Dan kan de familiebanklening voor beide partijen een gunstige optie zijn. Doordat je zelf een marktconforme rente kunt vragen, is het rendement op je spaargeld hoger dan op de bank. De lener kan deze rente aftrekken bij de belastingaangifte zolang het een lening voor een eigen woning betreft. Maar wat is een familiebanklening nu precies en vooral: hoe werkt het?

Spaargeld levert niets op

Geld op een spaarrekening dat je voorlopig niet nodig hebt staat daar maar niets te doen. De rentes zijn weer wat aan het stijgen, maar nog steeds is het niet heel lucratief om veel spaargeld te hebben. Je kunt daar dus ook iets mee doen, bijvoorbeeld door zelf voor bank te spelen voor je kinderen.
Je kunt voor een familiebanklening gewoon een marktconforme rente vragen. Op deze manier krijg je meer rente op je spaargeld dan bij de bank. Als degene aan wie je de lening verstrekt de lening vervolgens gebruikt voor de aankoop van een eigen woning kan de lener de rente gewoon aftrekken.
Je moet er wel rekening mee houden dat het bedrag dat je uitleent in box 3 als belegging wordt belast. Beleggingen worden zwaarder belast dan spaargeld, maar de rente die je ontvangt kan dit compenseren.

Hoe regel je een familiebanklening?

Een familiebanklening kan voor alle partijen heel aantrekkelijk zijn. Maar het is niet iets waar je dagelijks mee te maken krijgt, dus het is belangrijk om te weten waar je aan begint, wat de consequenties zijn en welke stappen je moet ondernemen als je een familiebanklening af wil sluiten.

Oriënteer je goed

Begin met het inwinnen van voldoende betrouwbare informatie. Laat je adviseren door een financieel adviseur. Deze kan met je meedenken en je precies uitleggen wat de gevolgen kunnen zijn. Ook kan een adviseur je misschien nieuwe inzichten geven en zaken aankaarten waar je zelf nog niet aan had gedacht. Bovendien moet je je ervan bewust zijn wat het inhoudt om geld uit te lenen aan familieleden. Dit hoeft natuurlijk helemaal niet voor problemen te zorgen, maar jouw familie zal niet de eerste zijn waarin problemen ontstaan door geld.

De financiële situatie van de lener

Een bank kijkt natuurlijk altijd naar het inkomen en de financiële situatie van de lener voordat er een hypotheek of lening verstrekt wordt. Het is heel verstandig om hier zelf ook rekening mee te houden. De vuistregel is dat je niet meer zou moeten lenen dan vier keer je bruto jaarsalaris, waarbij een tweede inkomen alleen meegeteld wordt als dat vermoedelijk ook op de lange termijn in stand zal blijven. Waar je extra op moet letten, is dat een familiebanklening van invloed kan zijn op een normale hypotheek- of leningaanvraag. Als er al een familiebanklening is, en dus ook een betalingsverplichting, zal de bank hier rekening mee houden als de lener later bij hen ook een lening of hypotheek aanvraagt. De familiebanklening heeft dan dus invloed op de leencapaciteit.

Leen alleen geld uit dat je zelf niet nodig hebt

Net als bij alle andere vormen van investeren, geldt ook bij een familiebanklening dat je geen geld uit moet lenen dat je zelf op korte termijn nodig hebt. Als je het geld eigenlijk niet nodig hebt of een aanzienlijke termijn verwacht nodig te hebben, is het niet verstandig het uit te lenen. Je hebt immers, ook als het om je eigen kinderen gaat, geen garantie dat je het volledige bedrag terug zal krijgen. Leg daarnaast de gemaakte afspraken ook goed vast, zodat er nooit ergens discussie over kan ontstaan.

De rente moet ook echt betaald worden

De rente voor een lening voor een eigen woning is aftrekbaar Dit is hij echter pas als de rente ook daadwerkelijk is betaald. Het kwijtschelden van rente heeft dus fiscaal gezien een nadelig effect. Als een annuïtaire aflossing verplicht is, moet ook de aflossing daadwerkelijk zijn betaald. Wel kun je overwegen (een deel van) de rente later terug te schenken.

Hoeveel rente kun je vragen voor een familiebanklening?

Het is fiscaal voordelig om een zo hoog mogelijke rente af te spreken. De rente is namelijk voor de lener aftrekbaar in box 1 en voor de door jou te betalen belasting in box 3 maakt de hoogte van de rente niet uit. Dit kan overigens vanaf 2027 wel veranderen.
Er moet echter wel een ‘zakelijke rente’ betaald worden. Maar wat is zakelijk? Er is geen percentage vastgesteld, maar de vuistregel is dat de rente realistisch en marktconform moet zijn.
Vaak wordt een hogere rente aan een kind gecompenseerd door de ouders, bijvoorbeeld door grotere geldbedragen te geven voor verjaardagen en feestdagen en door de kinderen tussentijds iets extra’s toe te stoppen. Of door het verschil simpelweg terug te schenken.

Meer weten over een familiebanklening?

Het magazine Fiscalert wordt geschreven door financieel experts; financieel planners en belastingadviseurs. Als abonnee krijg je toegang tot de enorme catalogus artikelen die zij eerder schreven. De familiebanklening is hier vaak voorbij gekomen. Ook hebben zij een template voor een overeenkomst. Als je een familiebanklening serieus overweegt, dan is zo’n abonnement bijna een must. Het abonnement is ook niet duur, de prijzen variëren per type abonnement, maar denk aan 30 euro per jaar.

Over Lydia

Lydia is makelaar van beroep en heeft twee jonge kinderen. Daarnaast werkt zij als tekstschrijver en belegt zij samen met haar man in vastgoed, ETF’s en aandelen met als doel het behalen van financiële vrijheid. Ze heeft dus een passie voor financiën en voor vastgoed, en ze deelt haar kennis graag met anderen! De andere blogs van Lydia vind je hier.

Wil je meer Financequeen of Financequeen supporten?

Vind je Financequeen leuk en wil je ons op eenvoudige wijze supporten? De blogs bevatten geregeld affiliatelinks. Als jij iets via zo’n linkje koopt, ontvangt Financequeen een kleine commissie. Uiteraard heb jij hier geen nadeel van. Ook kun je onze partnerlink gebruiken als je iets bij bol.com wilt bestellen. Alvast heel erg dank hiervoor!

Volg Financequeen op Instagram, Facebook of Pinterest.
Word lid van de online community van Financequeen of schrijf je in voor de nieuwsbrief.